اثرات خالص وقوع عود بر خستگی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس: یک تحلیل تعقیبی با کنترل‌ آماری بالا

مقدمه عودها بارزترین خصیصه بیماری مولتیپل اسکلروزیس می‌‌باشند که می‌‌توانند اثرات مختلفی بر خستگی و کیفیت زندگی بیماران داشته باشند. از این رو، هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات خالص وقوع عود بر خستگی و کیفیت زندگی این بیماران می‌‌باشد. مواد و روش‌‌ها در یک پژوهش مقطعی، 162 بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (در سه گروه فاقد عود، 2-1 بار عود و 3 ≤ بار عود) توسط نمونه‌‌گیری پیاپی انتخاب‌ و با استفاده از سیاهه متغیرهای بالینی و جمعیت شناختی، پرسشنامه زمینه‌‌یابی سلامت و مقیاس شدت خستگی به‌ همراه ترازوی یکسان فنری عقربه‌‌ای و متر نواری مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌‌ها با استفاده از آزمون کای اسکور، تحلیل واریانس یک‌‌طرفه، تحلیل واریانس چند متغیره، تحلیل کواریانس چندمتغیره و آزمون‌‌های تعقیبی حداقل تفاوت معنی‌‌دار فیشر و شفه تحلیل شدند. یافته‌‌ها تحلیل‌‌های کنترل شده نشان داد که اثرات وقوع عود بر کارکرد فیزیکی، سرزندگی، کارکرد اجتماعی، سلامت روانی و مولفه‌‌های فیزیکی و روانی کیفیت معنی‌‌دار است (0/05>P). پیگیری تفاوت بین میانگین‌‌ها در گروه‌‌های عود حاکی از آن بود که در کلیه متغیرهای معنی‌‌دار شناسایی شده، بیماران با 3 ≤ بار عود از نمرات میانگین پایین‌‌تری برخوردار بودند (0/05>P). در این میان، تفاوت معنی‌‌داری بین گروه‌‌های مختلف عود از نظر میزان خستگی مشاهده نشد (0/05<P). نتیجه‌‌گیری عودهای مولتیپل اسکلروزیس منجر به کاهش کیفیت زندگی بیماران می‌‌گردد و اثرات آن در بیماران با فراونی عود بیشتر برجسته است.